“Gök Küresinin Temel Ögeleri” konu başlığı altında çevren düzlemi ve çevren kavramlarını tanımlamıştık. Çevrenin gök küresini, iki yarı küreye ayırdığını öğrenmiştiniz. Şimdi bu bilgilerinizi kullanarak bir kon düzeneği oluşturalım.
Bir gözlemcinin şekildeki gibi bulunduğu noktadan yerküreye teğet çevren çemberini çiziniz. Önceki bilgilerinizi kullanarak zenit ve nadir noktaları ile uçlakları belirleyiniz
Dünya’nın yarıçapının gök cisimlerinin uzaklıkları yanında ihmal edilebilir olduğunu kabul ederek gözlemcinin merkezde konumlandığı bir küre çiziniz.
Çevren üzerinde gözlemcinin güney noktasından düşey çemberin çevreni kestiği noktaya kadar olan yayı gören merkez açı, azimut açısı (a) olarak tanımlanır.
Çevrenle düşey çemberin kesişim noktasından gök cismine kadar olan yayı gören merkez açı, yükseklik açısı (h) olarak tanımlanır. Zenit noktasından gök cismine olan açı da (z) zenit açısıdır ve h+z = 90 şeklinde verilir. +90˚ ile -90˚ arasında değişen değerler alır.
Buna göre herhangi bir gözlem yerinde Kutup Yıldızı’nın yükseklik açısı ölçüldüğünde o yerin enlemi bulunmuş olur.
