Tüm canlıların yaşamsal faaliyetlerini sürdürebilmeleri için enerjiye ihtiyaçları vardır. Sindirim, boşaltım, hareket, beslenme gibi canlıların ortak özellikleri olarak kabul edilen bu yaşamsal faaliyetleri gerekleştirmek için ihtiyaç duyulan enerji besinlerden karşılarlar. Besinlerin içerisinde depolanmış olan kimyasal enerji, hücreler içerisinde gerçekleşen hücresel solunum olayı ile açığa çıkar ve hücreler metabolik aktivitelerde bu enerjiyi kullanırlar. Bu faaliyetler, canlı vücudunda sürekli olarak devam etmesi gerektiği için hücresel solunum da sürekli olarak devam eder.
Hücresel solunum, nefes alıp verme olan solunum ile karıştırılmamalıdır. Solunum canlının havadan oksijen alarak, karbondioksiti havaya geri vermesi olayıdır ve solunum organlarıyla yapılır. Hücresel solunum, canlıların hücrelerinde gerçekleşen ve glikozun yıkılması sonucu ATP (enerji) açığa çıkması olayıdır. ATP, tüm canlıların kullandığı enerji formudur. Canlılar, oksijenli ve oksijensiz olmak üzere iki farklı şekilde besinlerdeki enerjiyi açığa çıkarırlar. Glikozun oksijenle parçalanarak enerji elde edilmesi olayına oksijenli solunum denir. Oksijen kullanılmadan glikozun kısmen parçalanarak enerji elde edilmesi olayına ise oksijensiz solunum denir. Bazı bakteriler, oksijen bulunmayan ortamda oksijensiz solunum yaparlar.
Fotosentez ve Hücresel Solunum İlişkisi
Fotosentezin kloroplast organelinde gerçekleştiğini daha önce öğrenmiştik. Oksijenli solunum ise mitokondri denilen organelde gerçekleşir.
Bilgi: Bitkiler fotosentezde ürettikleri glikozu, oksijenli solunum sırasında parçalayarak enerji elde ederler. Fotosentez sadece yeterli ışık varlığında gerçekleşirken, oksijenli solunum sürekli olarak gerçekleşir.
