Felsefe

Varlık Türleri Nelerdir?

Varlık, yalnızca gerçek dünyada var olan değil aynı zamanda düşüncede de var olandır. Felsefeciler varlığın var olup olmadığını yorumlarken hem gerçek dünyada var olan hem de düşüncede var olan varlıkları ele alırlar.

Felsefenin Varlık Türleri

Gerçek (Reel) Varlık Nedir?

Zaman ve mekân içinde yer alan dış nesnel gerçekliktir. Beş duyu ile algılanıp kavranırlar. Üzerinde çalıştığımız masa, bahçede gördüğümüz çiçek, bizleri ısıtan güneş gerçekte var olan varlıklardır ve var olmak için bizim onları düşünüyor olmamıza ihtiyaçları yoktur.

İdeal (düşünsel) varlık Nedir?

Duyu organlarınca algılamayan ancak akıl yoluyla kavranabilen, belli bir zaman ve mekân içinde bulunmayan varlıklardır. İdeal varlık terimiyle mantıksal kavramlar, matematik alanı, değerler ve düşünceler alanı kastedilmektedir. Geometri şekiller, matematiğin kavramları, kaf dağı, peri kızı gibi varlıkların varlığı onları düşünen bir insan zihnine bağlıdır.

…Var olan ne ki, bu da akla gelen bir soru.
– Çünkü dışımızda olmayabilir de. Mesela uçan at gibi, Zümrüdü Anka kuşu gibi.
– Elbette onun için var olanı şöyle tanımlıyorum. Hakkında hüküm verilebilendir.
– O zaman edebiyat eserlerindeki kahramanlar da var oluyor, değil mi?
– Reşat Nuri’nin Çalıkuşu’nda Feride idealist bir öğretmendir. Gerçekte Feride yok. Öyleyse bu var olanlar ya gerçek olur veyahut sanal. Bu sanal olanları yani bütün hikâye ve roman kahramanları, mitolojileri insan reelden uydurmuştur. Onun için böyle geniş ve onun da bilgisi var. Mesela diyorum ki ne bileyim ejderha 7 dilli 8 ayaklı bilmem neli bir varlıktır. Reelde böyle bir şey yok…

Ahmet İnam, Prof. Necati Öner ile mülâkat

Yukarıdaki metinde okuduğumuz varlıklar sadece düşüncede var olan, hikâye ya da roman yazarı tarafından hayal edilmiş düşsel varlıklardır. Bununla birlikte onların hiçbir şekilde var olmadıkları söylenemez çünkü yazarlar tarafından düşüncede yaratılan bu varlıklar, içinde oluştukları kültürler tarafından beslendikleri gibi insanların zihinlerinde yüzlerce yıl boyunca varlıklarını sürdürürler.

Düşüncede var olmak, zorunlu olarak nesnel dünyada var olmayı içermemektedir. Düşüncede var olan nesneler, gerçek dünyada nesnel olarak var veya yok olabilirler; verdiğimiz örnek metindeki düşünsel varlıklar sadece hayali anlamda vardırlar.

İlgili Makaleler

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu