Erzurum Kongresi ve Maddeleri | Kısaca
Erzurum Kongresi Maddeleri konu anlatımı 8. Sınıf İnkılap Tarihi kitap ve ders notları kullanılarak derlenmiştir.
Erzurum Kongresi
Mustafa Kemal, 3 Temmuz günü Erzurum’a geldi. İstanbul Hükumeti tarafından görevden alındığını öğrenince 8-9 Temmuz 1919 tarihinde görevinden ve askerlik mesleğinden istifa ettiğini padişaha ve Dahiliye Nazırlığına bildirdi. Mustafa Kemal, bundan sonra Türk milletinin verdiği görev ve yetkilerle yoluna devam edecekti.
Amasya Genelgesi’nde kararlaştırılan Erzurum Kongresi’nin açılması için çalışmalar başladı. Kongre, Doğu Anadolu Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti ve Trabzon Muhafaza-i Hukuku Milliye Cemiyetleri’nin öncülüğünde 23 Temmuz’da doğu illerinden gelen 54 delegenin katılımıyla toplandı.
Başkanlığını Mustafa Kemal’in yaptığı Erzurum Kongresi 7 Ağustos’ ta çalışmalarını tamamladı.
Kongrede şu kararlar alındı:
Erzurum Kongresi Maddeleri | Kararları
- Milli sınırlar içinde vatan bir bütündür, parçalanamaz.
- Osmanlı Hükumeti’nin dağılması halinde millet, her türlü yabancı işgal ve müdahalesine karşı, kendini birlikte savunacak ve direnecektir.
- Vatanın ve bağımsızlığın korunmasına ve güvenliğin sağlanmasına İstanbul Hükumeti’nin gücü yetmezse amacı gerçekleştirmek için geçici bir hükumet kurulacaktır. Bu hükumet üyeleri milli kongre tarafından seçilecektir. Kongre toplanmamışsa bu seçimi Temsiil Heyeti yapacaktır.
- Kuva-yı Milliye’yi etkin, milli iradeyi hakim kılmak esastır.
- Hristiyan azınlıklara siyasi hakimiyet ve sosyal dengemizi bozacak ayrıcalıklar verilemez.
- Manda ve himaye kabul edilemez.
- Milli meclisin derhal toplanması ve hükumet işlerinin meclis denetiminde yürütülmesini sağlamak için çalışılacaktır.
Bunlarda İlginizi Çekebilir
Başkanlığını Mustafa Kemal’in yaptığı 9 kişilik Temsil Heyeti oluşturuldu ve bu heyete bütün Doğu Anadolu’yu temsil etme yetkisi verildi. Doğu illerindeki tüm cemiyetler, Doğu Anadolu Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti çatısı altında birleştirildi.
İlk kez milli sınırlardan bahsedilen bu kongrede vatanın bütünlüğüne, milletin birlik ve beraberliğine yönelik kararlar alındı. Erzurum Kongresi kararları İstanbul’daki işgal kuvvetlerine, yabancı devlet temsilciliklerine ve tüm yurda gönderildi. Kongre; toplanma amacı, toplanma şekli ve niteliği bakımından bölgesel olmakla beraber aldığı bazı kararlar vatanın bütününü ve milletin genelini ilgilendirdiği için milli bir nitelik taşır.
Milli Mücadele Dönemi’nde yapılan diğer kongreler
Erzurum ve Sivas Kongreleri dışında bölgesel olarak Balıkesir Harekat-ı Milliye Kongresi, Alaşehir Harekat-ı Milliye ve Redd-i İlhak Büyük Kongresi, Nazilli Kongresi, Lüleburgaz ve Edirne Kongreleri, Denizli Ulusal Kurulu ve Pozantı Kongresi yapılmıştır. Bu kongrelerde gerek Kuva-yı Milliye’nin desteklenmesi, gerekse vatanın bağımsızlığının sağlanması yolunda önemli çalışmalar yapılmıştır.
İnkılap Tarihi ders notlarına buradan ulaşabilirsiniz.
Havza Genelgesi Amasya Genelgesi Erzurum Kongresi Sivas Kongresi