II.Bayezid Hakkında Genel Bilgiler
1447 yılında Dimetoka’da dünyaya gelen II.Bayezid, 8. Osmanlı Padişahıdır. Babası Fatih Sultan Mehmet, annesi Dulkadiroğulları Beyliğinden Süleyman Bey’in kızı Emine Hatun’dur.
II.Bayezit’den sonra padişah olan oğlu, Yavuz Sultan Selim (I.Selim), II.Bayezid’ın Gülbahar Hatun adlı eşinden dünyaya gelmiştir. Diğer eşleri ise Nigar Hatun, Şirin Hatun, Gülruh Hatun, Hüsnüşah Hatun, Ferahşad Hatun ve Bülbül Hatundur.
II.Bayezid’ in 9 erkek ve 9 kız çocuğu vardır.
- Erkek çocuklarının adları; Şehzade Sultan Abdullah Han, Şehzade Korkut, Şehzade Ahmet, Şehzade Selim(II.Bayezid’ten sonra tahta geçecek olan Osmanlı padişahı), Gevher Müluk Sultan, Şehzade Mahmut, Şehzade Mehmet, Şehzade Şehenşah ve Şehzade Alemşah’tır.
- Kız çocuklarının adları ise Hundi Sultan, Selçuk Sultan, Hatice Sultan, Hüma Sultan, Ayşe Sultan, Ayn-i Şah Sultan, Fatma Sultan, Kamer Sultan ve Meliha Sultan’dır.
II.Bayezid babası II. Mehmet’in ölümü üzerine 1481 yılında tahta geçti. Kendisinden sonra tahta oğlu I.Selim (Yavuz Sultan Selim) geçti.
Padişahlık Öncesi
Babası Fatih Sultan Mehmet’in ilime verdiği önemden ötürü dönemin önemli alimlerinden dersler aldı. Amasya sancağında önemli alimler arasında yetişti, dini eğitim aldı. İslam ilmini öğreten hocalarından biride Muhyiddin Mehmed-i İskilibi’ydi. Fatih Sultan Mehmet döneminde yapılan Otlukbeli savaşında ordunun sağ kol kumandanı olarak yer aldı. Amasya’da Sancak Beyliği yaptı.
Padişahlık Dönemi
II.Bayezid, babası Fatih Sultan Mehmet’in ölüm haberini alır almaz İstanbul’a padişah olarak gitti. O sırada Karaman Sancak Bey’i olan kardeşi Cem, Bayezid’in padişahlığına karşı çıktı. Cem Sultan Bursa’yı ele geçirdi ve kendini padişah ilan etti. Ağabey’i II.Bayezid’e imparatorluğu bölmeyi önerdi. Ancak bu teklif üzerine 1481 yılında II.Bayezid’in Cem Sultan’ın üzerine yürüdü. Yenişehir ovasında yapılan savaşı kaybeden Cem Sultan Konya’ya geldi. Burada istediği desteği bulamayınca Kahire’ye gitti. 1482 yılında tekrar Osmanlı topraklarına dönen Cem Sultan ilk önce Konya’yı kuşatmaya çalıştı fakat II. Bayezid’in kuvvetlerine karşı gelemedi. Buradan Rodos’a gitti.
Burada yapılan bir antlaşmaya göre Cem Sultan istediği zaman adadan ayrılabilecekti fakat Rodos şövalyeleri sözlerinde durmadılar ve Cem Sultan burada esir hayatı yaşamaya başladı. Buradan Fransa aracılığı ile Papaya gönderildi. Papa Cem Sultan’a Hristiyanlığı kabul etmesini teklif etti, Cem Sultan’ın bu isteğe cevabı şöyle oldu, “Değil Osmanlı Saltanatı, hatta bütün dünyanın padişahlığını verseniz dinimi değiştirmem”. Cem 13 yıl esir hayatı yaşar. Cem Sultan’ın bakımları için Osmanlı Devletinden yıllık altın alındı ve Cem Sultan’ı serbest bırakma tehdidiyle Osmanlı’nın fetihleri yavaşlatıldı. Bir dış sorun haline gelen Cem Sultan’ın, Osmanlı’ya karşı kullanılması, Fatih Sultan Mehmet döneminde hız kazanan Fetih hareketlerinin yavaşlamasına neden oldu, Memluklerle olan ilişkiler iyice bozuldu ve Anadolu’da İran tehlikesi arttı.
II.Bayezid dönemi savaşları
II.Bayezid döneminde iyice bozulan Memluk ilişkileri sonucu Osmanlı Devleti ve Memlukler arasında bir savaş yapıldı.
Osmanlı Memluk Savaşının nedenleri
- Memluklerin Cem Sultan’ı himaye etmeleri,
- Hicaz su yolları meselesi,
- Memluklerin Dulkadiroğlu Beyliğini himayesi altına almak istemesiydi.
Fakat bu savaşta iki tarafta üstünlük sağlayamadı. Savaşın sonucu olarak Adana ve Tarsus Memluklere verildi ve Ramazanoğlu toprakları Osmanlı Devletinde kaldı.
- Anadolu’da ki Türk birliğini sağlamak için Karamanoğulları Beyliği ortadan kaldırıldı.
- II.Bayezid döneminde zengin ticaret limanları olan Kili ve Akkerman Osmanlı topraklarına katıldı.
- Venediklilerle yine bir deniz savaşı yapıldı. Bu sayede Mora yarımadasının fethi tamamlandı. Bu savaş Türk denizcilerine akdeniz egemenliğinin yolunu açtı.
- İran’da Safevi devleti’ni kuran Şah İsmail, Doğu Anadolu’yu ele geçirmek için Şahkulu ayaklanması çıkardı. Osmanlı Devleti bu ayaklanmayı güçlükle bastırdı.
- Şahkulu isyanından dolayı II.Bayezid ile oğulları arasında yönetim ile ilgili sıkıntılar oldu. II.Bayezid’in o sırada Trabzon’da Sancak Bey’i olan oğlu I.Selim (Yavuz Sultan Selim) Yeniçerilerinde desteği ile tahta çıktı.
II.Bayezid tahtını oğlu I.Selim’e bırakırken ona şunları söyledi:
“Adaletten ayrılma, acizlere ve biçarelere karşı merhametli ol. Kimsesizlere şevkat göster, herkesin sana ram olmasını istiyorsan ulemaya çok saygı göster, zaruret olmadıkça kimseye sert davranma“.
1512 yılında tahtı oğluna devrettikten sonra dinlenmek üzere Dimetoka’ya yola çıktı, fakat yolda rahatsızlandı ve vefat etti.
Padişahlık döneminde hayır işlerine çok önem verdi. İnsanlara karşı şevkatlliydi bu yüzden mecbur kalmadıkça savaş yapmadı. Dinine düşkün bir padişahtı. Hizmetindeki insanlara ve halkına daima iyi davrandı.
