İşletme Kavramı ve İşletmelerin Amaçları : İşletmenin ekonomik amaçları doğrultusunda büyüme sağlayabilmesi, bu işletmelerin özellikleri ve fonksiyonları ile ilgilidir. İşletmenin amaçları hakkında bilgiler ve bunun yanı sıra işletme nedir? işletme türleri nelerdir? İşletme bilimi nedir?gibi bilgilere de bu yazı ve bağlantıları ile ulaşabilirsiniz.
İşletme Kavramı
İnsanların ihtiyaç ve istekleri sınırsızdır. Ancak bunları karşılayacak kaynaklar son derece sınırlıdır. Bu nedenle insanlar, ellerindeki sınırlı kaynakları akılcı ve ekonomik kullanmak zorundadırlar.
Ekonomide kaynakların kullanımını gerçekleştiren en somut birimler “işletme” adı verilen kuruluşlardır. Mal ve hizmet üretilip satılan her yerde işletme faaliyeti vardır. İşletmeler, ekonominin temel kuralları içerisinde faaliyet gösterir.
İşletme: Başkalarının ihtiyaçlarını karşılamak üzere mal veya hizmet üreten ekonomik birimdir. Başka bir tanımla mal ve hizmet üretmek bir takım girdilerin insan ihtiyaçlarını karşılamak üzere çıktılara dönüştürülmesi sürecidir.
İşletmelerin bir kısmı kâr etmek amacı ile kurulur. Örneğin; market, ayakkabı mağazası, lokanta vb. Bunların dışında kuruluş amacı kâr olmayan işletmeler de vardır.
Dernekler, vakıflar, sivil toplum kuruluşları, devlete ait bazı kurumlar kâr amacı gütmeyen kuruluşlardır.
İşletmelerin Amaçları
1- Kâr Sağlama: Kâr, bir işletmenin belirli bir dönem sonunda elde ettiği toplam gelirleri ile giderleri arasındaki olumlu farktır.
2- Toplumsal Sorumluluk: İşletmeler açısından sosyal sorumluluklar bir zorunluluk değildir. Ancak işletmeler bu sorumluluklarını yerine getirmeyi bir amaç olarak benimsemelidir.
İşletmelerin Sorumlulukları
• Çalışanlara uygun ücret ve uygun çalışma şartları sağlamak.
• Tüketicilere, uygun ve kaliteli mal veya hizmet sunmak.
• Tedarikçilere uygun fiyat belirlemek ve ödeme taahhütlerinin yerine getirilmesini sağlamak, doğal çevreyi korumak ve ekolojik dengeyi bozmamak.
• Topluma karşı iş ahlâkı normlarına uymak, toplumun değerlerini zedelememek, toplumsal bazı faaliyetlere sponsor olmak.
• Rakiplere karşı haksız rekabette bulunmamak, onları suçlayıcı ve aşağılayıcı ifadelerden kaçınmak.
• Devlete ve yerel yönetimlere karşı sorumluluklarını yerine getirmek.
• Bağlı olunan meslek odalarına karşı, üye aidatlarını ödemek, yönetimde aktif görevler almak, seçimlere katılmak.
• Finans kurumlarına karşı ödemelerini zamanında yapmak, doğru mali tablolar sunmak.
3- İşletmenin varlığını sürdürmesi, büyüme ve gelişmesi: İşletmeler belirli bir süre için faaliyet göstermek veya belirli bir büyüklüğü korumak amacıyla kurulmaz. İşletmenin varlığını sürdürmesi, zaman zaman ortaya çıkan fırsatları değerlendirmesi ve yine zaman zaman ortaya çıkan tehditleri bertaraf etmesi ile mümkündür.
Bu fırsatlar ve tehditler; işletmelerin büyümesi, küçülmesi, varlığını sona erdirmesi veya devam ettirmesi önemlidir. İşletmelerin varlığını sürdürmesi hem o işletme hem de istihdamın sürekliliği açısından büyük önem arz etmektedir. Gelişmesi de benzer şekilde devletin gelirlerini artıracak, yeni istihdam imkânları oluşturacak ve yerel bazı gelişmelerin sağlanmasına katkı sağlayacaktır.
Çok Uluslu Bir İşletme Olan ABC’ye Yönelik Bir Araştırma
Çok uluslu ABC işletmesi yönetim kurulu üyeleri, Etiyopya’dan 5.500.000 dolarlık alacağın istenmesine yönelik bir kararın altına imza atmışlardır. 100 yılı aşkın ömrü olan şirketin bu kararı milyonlarca kişinin tepkisine sebep olmuştur.
Şirket zaten geri kalmış ülkelere, anne sütü yerine kullanılan süt maması satarak ticari kazanç elde etmesi nedeniyle yıllardır eleştirilerin odağında bulunmaktadır.
Etiyopya’nın, 80 milyonluk nüfusunun, 35 milyonu yoksullukla yaşam savaşı vermektedir. Bununla birlikte nüfusun 12 milyonu ise açlıkla mücadele etmektedir. Ayrıca UNICEF’ in verilerine göre; Etiyopya nüfusunun sadece % 22’si standartlara uygun içme suyu kullanmaktadır. Bu oran ABD’de ise % 100’dür.
19. Yüzyılın sonlarında kurulan ve bugün gıda sektöründe en yakın rakibinin iki katı büyüklüğünde olan ABC’nin 2008 yılında satışları 120.980.000.000 avrodur.
Dünya üzerinde sayısı 400’e yaklaşan fabrikalarında 220.000 çalışanıyla faaliyet gösteren ABC, 130 ülkede 10.000’e yakın ABC ürünü her gün 2.000.000.000 tüketici tarafından tercih edilen dünyanın en büyük gıda şirketi olma özelliğini elinde bulundurmaktadır.
Bununla birlikte dünyada AAA kredi notuna sahip sayılı şirketlerden biri olan ABC, Fortune (Forçun) Dergisi’nin yaptığı araştırmaya göre 2008’de bir kez daha dünya gıda sektörünün en beğenilen şirketi seçilmiştir.
